Bạn đang tìm hiểu về ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng là gì? Hơn nữa, làm cách nào để phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng. Vậy có những cách nào để dễ dàng phân biệt hai loại ứng động trên? Cùng tìm hiểu bài viết để nắm được thông tin chi tiết nhé.
Ứng động sinh trưởng là gì?
Khái niệm: Ứng động sinh trưởng là kiểu ứng động mà các tế bào nằm ở hai phía đối diện nhau của cùng một cơ quan như cành hoa, lá,… thì có tốc độ sinh trưởng dãn dài khác nhau. Tốc độ sinh trưởng này bởi do tác động của các kích thích không định hướng từ các tác nhân ngoại cảnh như nhiệt độ, ánh sáng,…
Ứng động sinh trưởng gồm có 2 kiểu là quang ứng động và nhiệt ứng động. Mỗi kiểu điều có những đặc điểm như:
Quang ứng động
Các ứng động sinh trưởng thuộc quang ứng động có thể nhắc đến là ứng động nở hoa vào buổi sáng và khép lại vào buổi tối của một số loài hoa. Hoặc là hành động khép lại của cỏ 3 lá khi vào chiều tối.
Từ các ví dụ trên ta có thể thấy, các ứng động có tác nhân gây ra là ánh sáng đến từ mọi phía đều được xếp vào quang ứng động. Chính vì thế, quang ứng động có sự sinh trưởng khác nhau và không đồng đều giữa các tế bào mặt trên với các tế bào mặt dưới của lá hoặc hoa.
Nhiệt ứng động
Ứng động sinh trưởng thuộc loại nhiệt ứng động có thể kể đến việc khép và nở của hoa Tulip. Khi nhiệt độ tăng 30C thì các cánh hoa Tulip mở ra, còn khi nhiệt độ giảm 10C thì các cánh hoa Tulip bắt đầu khép lại. Từ đó, dễ dàng thấy, ứng động sinh trưởng thuộc nhiệt ứng động thì tác nhân gây nên chính là nhiệt độ của môi trường.
Ứng động không sinh trưởng là gì?
Khái niệm: Ứng động không sinh trưởng là loại ứng động không có sự phân chia và lớn lên của tế bào trong cây.
Cơ chế của ứng động không sinh trưởng là do sự lan truyền kích thích cơ học hoặc hóa học gây ra. Hơn nữa, còn do sự biến đổi sức trương nước trong các tế bào gây nên.
Ứng động không sinh trưởng được chia làm 2 kiểu ứng động sức trương; ứng động tiếp tiếp xúc và hóa ứng động. Mỗi ứng động đều có các đặc điểm khác nhau rõ rệt.
Ứng động sức trương
Ứng động không sinh trưởng thuộc kiểu ứng động sức trương bởi tác nhân gây nên là sự thay đổi hàm lượng nước tại các vùng chuyên hóa của các cơ quan. Hơn nữa, là sự thay đổi hàm lượng nước trong các tế bào.
Ta có thể thấy, lá của cây trinh nữ có phản ứng cụp xuống, đây là ứng động không sinh trưởng thuộc kiểu ứng động sức trương. Nguyên nhân gây ra tình trạng cụp lá là bởi nước di chuyển vào mô các mô bên cạnh. Điều này khiến sức trương ngay chỗ phình giảm đi một nửa.
Ứng động tiếp xúc và hóa ứng động
Đối với ứng động không sinh trưởng tiếp xúc có thể lấy ví dụ như côn trùng đậu trên cây gọng vó tạo ra một tác động cơ học. Lúc này lông của cây gọng vó sẽ bắt đầu uống cong điều này cho thấy lông của cây là nơi tiếp nhận các kích thích.
Đối với ứng động không sinh trưởng hóa ứng động là khi côn trùng đậu trên cây gọng vó thì trong cơ thể bắt đầu tiết ra các hợp chất chứa Nitơ. Đây được xem là tác nhân hóa học tác động lên ứng động không sinh trưởng.
Cách phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng
Hiện nay, nhiều người còn nhầm lẫn giữa ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng. Vậy làm cách nào để phân biệt dễ dàng ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng?
Dựa vào các đặc điểm để phân biệt ứng động không sinh trưởng và ứng động sinh trưởng
Để phân biệt ứng động không sinh trưởng và ứng động sinh trưởng có thể dựa vào đặc điểm về hình thức trả lời kích thích. Cụ thể:
- Ứng động sinh trưởng: Toàn bộ các bộ phận của cây đều phản ứng được với các kích thích. Hơn nữa, các bộ phận đều có sự sinh trưởng.
- Ứng động không sinh trưởng: Cây chỉ có một bộ phận có thể phản ứng lại các kích thích. Hơn nữa, bộ phận này không tồn tại sự sinh trưởng.
Để phân biệt được ứng động không sinh trưởng với ứng động sinh trưởng có thể dựa vào đặc điểm sinh trưởng. Cụ thể:
- Ứng động sinh trưởng: Loại ứng động này có tốc độ sinh trưởng không đều nhau đối giữa các tế bào mặt dưới với các tế bào mặt trên của mỗi bộ phận.
- Ứng động không sinh trưởng: Các tế bào thực vật không tồn tại khả năng sinh trưởng dãn dài.
Dựa vào các tác nhân để phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng
Tác nhân gây nên ứng động là một trong các cách để phân biệt được đâu là ứng động sinh trưởng và đâu là ứng động không sinh trưởng. Cụ thể:
- Ứng động sinh trưởng: Có các tác nhân kích thích từ ngoại cảnh là ánh sáng, nhiệt độ,…
- Ứng động không sinh trưởng: Tác nhân gây ra là do sự biến đổi sức trương nước trong các cấu trúc chuyên hóa. Hoặc do sự biến đổi sức trương nước trong các tế bào của thực vật. Bên cạnh đó còn do sự các kích thích tiếp xúc.
Trên đây là thông tin về cách phân biệt ứng động sinh trưởng và ứng động không sinh trưởng cùng các vấn đề xoay quanh. Hy vọng, bài viết giải đáp được vấn đề bạn đang tìm hiểu.